Çevrenizdeki insanlar bırakın ne olduğunu bilmeyi, Linux’un adını bile duymamış olabilirler. Buna rağmen bu insanların çoğu açık kaynaklı bu işletim sistemi üzerinde çalışan herhangi bir şeyi kullandıklarından muhtemelen haberdar değillerdir.
Dünya’nın en popüler web sitelerinden geleceğin uzay teknolojisine ve bilimsel araştırmalara kadar Linux, dünyamızın gelişimine ve evreni anlamamıza yardımcı olmaya devam ediyor.
Büyük Web Siteleri
Eğer bu yazıyı okuyorsanız, Linux’un sunucular için geliştirilen dağıtımlarından biri üzerinde çalışan bir sunucuda bulunan bir web sitesini ziyaret etmiş olmanız neredeyse kesindir.
Daha önce hiç internet üzerinde bir şey arayıp aradığınız şey ile ilgili yüzeysel ya da derinlemesine bilgi almak istediğiniz oldu mu? Bunun için muhtemelen önce Google’da bir arama yapmış, ardından da kendinizi Vikipedi üzerinde bulmuşsunuzdur. Dünya’nın en çok ziyaret edilen web sitelerinden Google ve Vikipedi’nin her ikisinin de Linux sunucuları üzerinde çalıştığını biliyor muydunuz?
Görsel: Jeramey Jannene (Flickr)
Her ne kadar özellikle akademik çevreler başta olmak üzere çoğumuz tarafından pek ciddiye alınmasa da çoğu internet kullanıcısı en az bir kez Vikipedi’yi ziyaret etmiştir. Her ne kadar Vikipedi üzerindeki sayfaların bazıları derinlemesine bilgi vermese de, herhangi bir konu hakkında yüzeysel bilgi almak için yeterli miktarda içeriğe sahiptir. Vikipedi genellikle öğrenciler tarafından kullanılır ve bana soracak olursanız bunda herhangi bir sorun yoktur. Vikipedi’nin görevi, dünya çapındaki insanların bilgiye erişimini desteklemek ve eğitimsel içeriğin gelişimine ve onun verimli bir şekilde dağıtımına katkıda bulunmaktır. Site, onu ister eğitiminiz için ister en sevdiğiniz sanatçı hakkında bilgi almak için kullanın son derecede mükemmel bir web sitesidir.
Vikipedi, 2008 yılından beri bir Linux dağıtımı olan Ubuntu işletim sistemini kullanmaktadır ve site, her ay milyarlarca ziyaretçiyi çekmektedir.
Vikipedi üzerinde bulunan popüler sayfaların çoğu Google Doodle adı verilen ve Google’ın ülkelerin özel günlerinde o gün ile ilgili bilgileri paylaştığı grafikleri sayesinde popüler olmuştur. Google’nin kendisi de yüksek miktarda özelleştirilmiş olan ve “Goobuntu” olarak da bilinen bir tür Ubuntu sürümünü kullanmaktadır. Bu işletim sisteminin 100.000’in üzerinde sunucunun yanı sıra şirket bünyesindeki bilgisayarlarda da kullanıldığına inanılmaktadır. İşletim sisteminin kullanıldığı bilgisayarların tam adedi gizlilik gerekçesi ile Google tarafından paylaşılmamaktadır.
Linux’un farklı sürümleri Amazon, Twitter, Facebook ve WordPress gibi hepimizin kullandığı pek çok web sitesini de barındırır.
Raspberry Pi
Raspberry Pi, tek bir devre kartı üzerinde bulunan bir bilgisayar olup özellikle programlanın ve bilgi işlemenin temellerini öğretmeyi hedefleyen bir projedir.
Birleşik Krallık’ta geliştirilen Raspberry Pi’nin ana hedefi kullanıcılarını eğitmek olduğundan özellikle ülkedeki üniversiteler ve diğer eğitim kurumları tarafından rağbet görmüştür. Raspberry Pi’nin fiyatı 5 ila 35 dolar arasında değişmektedir. Bir avuç içi büyüklüğündeki anakart herhangi bir kasa ya da kablo ile birlikte gelmediğinden son derecede ucuzdur. Ancak onu bir TV’ye bağlayabilir ve bir dizi bileşen ekleyerek kullanmaya başlayabilirsiniz. Raspberry Pi, bir masaüstü bilgisayarının yapabildiği pek çok şeyi yerine getirebilir. Örneğin Raspberry Pi ile internet üzerinde arama yapabilir, belgeler oluşturabilir ve oyunlar oynayabilirsiniz. Ancak geliştirilmesindeki ana amaç, kullanıcılarına kodlamayı öğretmektir.
Görsel: Solarbotics (Flickr)
Ve Raspberry Pi aynı zamanda Linux kullanmaktadır.
Linux açık kaynaklı bir işletim sistemi olduğundan alt yapısı da oldukça esnektir. Raspberry Pi’nin dağıtımından sorumlu bir vakıf olan Raspberry Pi Kurumu, bir Debian Linux türü olan Raspbian indirmelerini sunar ancak dileyen kullanıcılar Ubuntu gibi diğer Linux türlerini de Raspbian Pi üzerinde çalıştırabilir.
Her ne kadar bir çoğumuz okulda Excel, Word ve internet üzerinde arama yapmak gibi temel bilgileri öğrenirken artık Türkiye de dahil pek çok ülkede kodlamanın eğitim programlarına dahil edilmesi ciddi ciddi tartışılmaktadır.
Eğer bir eğitim kurumu Raspberry Pi kullanmıyor olsa bile evinizdeki öğrenciler için onu almanızı öneririz. Bilgisayar dünyasının LEGO’su lakabına da sahip olan Raspberry Pi, özellikle yeni başlayanlara kodlamanın bilgisayar donanımları üzerindeki etkisini öğretebilen 21. yüzyılın en önemli buluşlarından birisi.
Uluslararası okullarda eğitim
Her ne kadar Raspberry Pi dünyanın herhangi bir yerinden sipariş edilebilmesine rağmen dünya çapındaki eğitim kurumları, Linux’un kullanımını teşvik etmektedir.
“Her Çocuğa Bir Laptop” Projesi. Görsel: Travis Goodspeed (Flickr)
Linux işletim sistemi, Pakistan’dan Hindistan’a ve Filipinler’e kadar dünyanın pek çok ülkesinde ücretsiz olduğu için Windows’a tercih edilmektedir. Ülkemizde de bir dönem Linux tabanlı bir işletim sistemi olan Pardus üzerine çalışmalar yapılmaktaydı ancak daha sonra bu işletim sisteminin gelişimi üzerine fazla bir bilgi paylaşılmaz oldu.
Uluslararası Uzay İstasyonu
Güneş doğmadan ya da batmadan birkaç saat önce gök yüzüne baktığınızda, Dünya’dan binlerce kilometre uzakta bulunan Uluslararası Uzay İstasyonu‘nu parlak bir yıldız gibi görme olasılığınız vardır. Eğer onu göremiyorsanız o zaman aşağıdaki canlı videodan onun dünyamızı nasıl gördüğünü görebilirsiniz
Bu istasyonda çalışan tüm bilgisayarlar da farklı Linux dağıtımlarını kullanmaktadır. Bilgisayarlar 2013 yılında Windows’tan Linux’a geçiş yaptı.
Her ne kadar istasyonda kullanılan taşınabilir bilgisayarlar Windows XP kullanırken, bazı Linux sistemler de farklı Linux dağıtımlarına geçiş yaptı. Açık kaynaklı olduğundan işletim sistemi üzerinde ihtiyaçlar doğrultusunda özelleştirme yapmak daha kolay hale geldi.
Linux üzerinde geliştirilen ve Uluslararası Uzay İstasyonu’nda kullanılan programlar, ağırlıksız bir ortamda insanların nasıl yaşayabileceklerine yönelik araştırmaların yapılabilmesini sağlıyor. İstasyon, gelecekte insanların uzayda kalıcı olarak yaşayıp yaşayamayacaklarını incelemekte ve uzay ortamının gözlerimiz, bağışıklık ve sindirim sistemlerimiz üzerindeki etkilerini araştırmaktadır.
Büyük Hadron Çarpıştırıcısı
Büyük Hadron Çarpıştırıcısı’nın ne olduğu hakkında bilgi almak istiyorsanız kardeş sitemiz Kim Ne Zaman İcat Etti üzerindeki Büyük Hadron Çarpıştırıcısı’nı Kim, Ne Zaman İcat Etti makalesini okuyabilirsiniz. Özetle bu sistem, evrenin Büyük Patlama’dan kısa bir süre sonraki hâlini simüle ederek dünyanın oluşumu hakkında daha önce ulaşılması mümkün olmayan bilgilere ulaşmamızı sağlıyor. Program dahilindeki sistemler, Bilimsel Linux adı verilen bir Linux dağıtımını kullanıyor.
İnsanoğlunun dünya üzerindeki varlığını öğrenmek için binlerce bilim adamı ve bizler Linux’a güvenmekle kalmıyor, aynı zamanda bu sistemin mini kara delikler yaratmasının da önüne geçeceğine inanıyoruz.
Linux bu tip bir çalışma için tam bir biçilmiş kaftan. Linux, dünya üzerinde kullanılan 500 süper bilgisayar‘ın 469’unda tercih edilen bir işletim sistemi. Bu sistemler üzerinde çalışan bilim insanları, kendi oluşturdukları Linux dağıtımlarını kullanarak BHÇ’nin her yıl ürettiği 15 petabyte büyüklüğündeki verinin analiz edilebilmesini sağlıyor ve 40.000 CPU’nun işletilmesinden sorumlu tutuluyor.
Linux kullanıyor musunuz? Eğer kullanmıyorsanız daha önce hiç Linux kullanmayı düşündünüz mü? Sizce Linux’un dünyamız üzerinde başka ne tür etkileri oluyor? Yorumlarınızı bekliyoruz.
Kaynak: MakeUseOf
