Windows’tan Linux’a geçiş yapmak kolay değildir. Linux işletim sistemi Windows’a kıyasla çok daha esnek ve güvenlidir ancak onu öğrenmesi Windows’u öğrenmek kadar kolay değildir. Linux’a yönelik bazı önemli ipuçlarını bilmek bu süreci kolaylaştırsa da yine de Linux’a yeni başlayanlar açık kaynaklı işletim sistemini kullanmakta ilk başta biraz zorluk çekebilirler.
Linux’a geçmek isteyen Windows kullanıcılarının en çok sorduğu sorulardan birisi de Windows’a en çok benzeyen Linux dağıtımının hangisi olduğudur. İşte ChaletOS 16 tam olarak bu kullanıcıların ihtiyaçlarını karşılamak için geliştirilmiş bir Linux dağıtımıdır. ChaletOS 16.04.2, Windows 7 gibi görünen ancak Linux üzerine inşa edilmiş bir işletim sistemidir. Yazımızın devamında bu işletim sisteminin neden Windows’tan Linux’a geçmek isteyen kullanıcılar için önerildiğinin detaylarını ve ChaletOS 16 işletim sisteminin bir incelemesini bulacaksınız.
ChaletOS Geçmişi
ChaletOS, Windows’tan Linux’a geçişi kolaylaştırmayı hedefleyen ve geliştirilmeye başlandığı ilk günden bu yana bu amaç doğrultusunda gelişimini sürdüren bir işletim sistemidir. ChaletOS 16 her ne kadar bir Xubuntu türevi olsa da kullanıcı arabirimi Xubuntu’dan oldukça farklıdır. ChaletOS kesinlikle Windows 7 hatta Windows XP gibi görünmektedir. İşletim sisteminin web sitesine göre bu Linux dağıtımının öncelikleri kullanım kolaylığı, sadelik, estetik ve kullanım alışkanlıklarına cevap vermektedir ve ChaletOS’un tüm bu alanlarda başarılı olduğu gözleniyor.
ChaletOS 16’da neler yeni?
2016 yılının Nisan ayında ChaletOS 16.04.2 yayımlandı. Bu Uzun Dönemli Hizmet (Long Term Service, LTS) sürümü yeni bir Yazılım Merkezi ve çekirdeğe sahip. 16.04 adından da anlaşılacağı üzere Ubuntu 16.04 Xenial Xerus tabanlı bir işletim sistemi. Bu sebeple ChaletOS, LTS Linux 4.4 çekirdeğinden faydalanıyor. Bu hafif Ubuntu türevi Xubuntu, ChaletOS’un temelini oluşturduğundan işletim sisteminin sistem gereksinimleri de yüksek değil.
ChaletOS Ortamı
ChaletOS’u ilk başlattığınızda, Windows’a oldukça bezleyen bir masaüstü ile karşılaşacaksınız. Her ne kadar Elementary OS gibi Linux dağıtımları Windows işletim sisteminin kullanıcı arabiriminden esinlense de ChaletOS bir adım daha öteye gitmiş ve bir Başlat menüsünü dahi işletim sistemine dahil etmiş durumda. Hatta işletim sisteminin genel renk seçimi bile Windows’u andırıyor. Benzerliklerine rağmen ChaletOS 16, diğer Linux dağıtımlarının arasında kendisine özgün bir yer bulmayı başarıyor. Xubuntu tabanlı ve Xfce’nin bir sürümünü kullanıyor. ChaletOS, 32-bit ve 64-bit olmak üzere iki türde geliyor. Bu sayede hemen her tür masaüstü ve dizüstü donanım üzerinde kullanılabiliyor.
Dahası, işletim sisteminin sistem gereksinimleri oldukça düşük. ChaletOS 16’yı 1GHz CPU, 768MB RAM ve 8GB depolama alanı olan her bilgisayarda kullanabilirsiniz (Live CD sürümü için 512MB RAM yeterli).
ChaletOS 16 Başlat Menüsü
ChaletOS 16’nın Windows ile benzerlikleri Başlat menüsü ile başlıyor. Başlat menüsünü ekranınızın sol alt köşesinde göreceksiniz. Windows 8 bu simgesel özelliği kaldırmıştı ancak kullanıcılardan gelen tepkilerin ardından Windows 8.1 bu özelliği geri getirdi. Başlangıç menüsünü açtığınızda aşina olduğunuz bazı seçeneklerin yer aldığını göreceksiniz. Menü altında Sık Kullanılanlar, Ara ve Ayarlar bölümlerine kısayolların yanı sıra Son Açılanlar sekmesi de yer alıyor. Menü üzerinde gezinmek oldukça kolay. Başlat menüsü her ne kadar büyük bir özellik gibi gelmese de Windows kullanıcıları başka bir işletim sistemini kullanmaya başladıklarında ilk olarak bu özelliği arıyorlar.
Ayrıca ChaletOS 16’nın Başlat menüsü aradığınız şeyleri bulabilmeniz için elinden geleni yapıyor. Sık kullanılan pek çok ayar burada da mevcut. Örneğin Uygulama Merkezi, Ayarlar ve Dosya Yöneticisi bunlardan bazıları. Bu sebeple Başlat Menüsü, Windows’tan gelen Linux kullanııcları için tanıdık bir ortamın oluşmasına yardımcı oluyor ve kullanıcıların işletim sistemi üzerinde gezinmelerini kolaylaştırıyor.
Windows 7’yi andırıyor
ChaletOS 16, Windows 7’ye özgü bir dizi özelliği bünyesinde barındırıyor. Başlat Menüsünün yanı sıra masaüstü simgeleri, sistem çubuğu ve bileşenler de bu işletim sisteminde yer alan ve Windows kullanıcılarının aşina olduğu özellikler arasında. Her ne kadar bu özellikleri bir Linux işletim sisteminde görmek az rastlanan bir şey olmasa da, tüm bu özelliklerin işletim sistemi üzerinde öntanımlı olarak yer aldığı Linux dağıtımları o kadar yaygın değil. Hatta dilerseniz klasik gümüş Windows 7 stilini bile kullanabiliyorsunuz.
İşetim sisteminin Windows ile benzerlikleri bunlarla da sınırlı değil. ChaletOS 16’nın mavi renkli görünümü bile Windows’u andırıyor. İşletim sistemini ilk kurduğumda Windows XP’ye bu kadar benzeyeceğini beklemiyordum. Windows XP’yi yıllarca severek kullanmış biri olarak bu beni memnun etti. Ekranınızın sağ alt köşesinde yer alan ve Windows’ta da bir benzerini görebileceğiniz bir düğme, açık olan tüm pencereleri simge durumuna küçültüyor. Hatta pil simgesi bile Windows’taki tasarımına benziyor.
ChaletOS ayarları
Windows hakkındaki görüşünüz ne olursa olsun işletim sisteminin oldukça özelleştirilebilir olduğu herkes tarafından kabul görmüş bir gerçek. Aynı şey ChaletOS 16 için de geçerli. İşletim sistemi Conky ile birlikte geliyor ve bu sayede işletim sisteminin pek çok ayarı özelleştirilebiliyor. Conky sayesinde saat gibi bileşenleri masaüstünüze ekleyebilir, işlemcinizin ne kadar yoğun bir şekilde kullanıldığını doğrudan masaüstünde görüntüleyebilirsiniz. Bu özellik Windows 7’de yer alan “gadget” özelliğini andırıyor.
Bu ayarları incelediğimde işletim sisteminin sistem kaynaklarını ne kadar az kullandığını bir kez daha gördüm. İşlemci ve bellek kullanımı genel olarak düşük kalmaya devam etti. O kadar ki gündelik kullanımlarım için Ubuntu 16.04’ü ChaletOS 16 ile değiştirebilirim. Dahası kolay bir şekilde özelleştirilebilecek pek çok ayar bulunuyor. Conky’nin yanında Stil Değiştiricisi yer alıyor. Adından da anlaşılacağı üzere bu uygulama sayesinde işletim sisteminin görünümünü dilediğiniz şekilde özelleştirebilirsiniz. Windows 7 benzeri bir tasarımdan Facebook benzeri bir tasarıma işletim sistemini tabiri caizse baştan yaratabilirsiniz.
ChaletOS Uygulamaları
İşletim sistemi ile birlikte önyüklü olarak gelen uygulamalar ChaletOS 16’nın önemli bir Windows alternatifi olduğunun diğer bir kanıtı. ChaletOS kurulumu ile birlikte çok sayıda uygulama da yüklü olarak geliyor. Dahası bu uygulamalar özellikle Windows’tan gelmiş bir Linux kullanıcısı olarak kullanmak isteyeceğiniz uygulamalar. Örneğin Wine uygulaması sayesinde pek çok Windows uygulamasını Linux ya da Mac üzerinde çalıştırabilirsiniz. Ayrıca bir Wine önyüzü olan PlayOnLinux uygulaması da öntanımlı bir uygulama olarak diğer uygulamalar arasındaki yerini alıyor.
VLC gibi sık kullanılan çoklu ortam uygulamaları da mevcut. Firefox da öyle. Eğer Windows’tan geliyorsanız bir programı kurmanın ne kadar kolay olduğunu biliyorsunuzdur. Linux’da işler biraz daha farklıdır. Her ne kadar bazı programlar paket yükleyicisi ile birlikte gelse de bazı Linux dağıtımları komut satırının kullanımını gerektiriyor. ChaletOS, Ubuntu Yazılım Merkezi’nin yanı sıra Gnome Yazılım Merkezi ile birlikte geliyor.
Eğer işletim sistemine yeni bir uygulama yükleyecekseniz bun en kolay bir şekilde Yazılım Merkezi üzerinden gerçekleştirebilirsiniz. Bu uygulama, komut satırı kullanımını gerektirmediğinden özellikle Linux’a yeni başlayan kişiler tarafından memnuniyetle karşılanacaktır. Ancak ChaletOS’un en güzel özelliklerinden birisi de dileyen kullanıcılar için özellikle APT kurulumları için kesintisiz komut satırı erişimi de mümkün. Her ne kadar ChaletOS’u komut satırı olmadan da kullanabilmenize rağmen dileyen kullanıcılar doğrudan komut satırı üzerinden diledikleri işlemi gerçekleştirebilirler.
ChaletOS neden Windows’tan Linux’a geçişi kolaylaştırıyor?
ChaletOS’u kaliteli bir Windows alternatifi kılan şey onun yenilikçi ve Windows’tan aşina olduğunuz özelliklerle birlikte geliyor oluşu. ChaletOS 16’yı ilk çalıştırdığınızda göreceğiniz kullanıcı arabirimi size tanıdık gelecektir. Başlat Menüsü, masaüstü simgeleri ve görev çubuğu başta olmak üzere her Windows kullanıcısının aşina olduğu özelliklere ChaletOS üzerinde ulaşmak mümkün. Bu Linux dağıtımı üzerinde gezinmek ve ayarlarını değiştirmek için Windows benzeri menüleri kullanmanız gerekiyor. Conky ve Stil Değiştiricisi, Windows’taki Ayarlar uygulamasını andırıyor.
Wine ve PlayOnLinux ile birlikte geldiğinden ChaletOS özellikle sadece Windows üzerinde çalıştırılabilen bazı Windows programların Linux üzerinde kullanılabilmesini de mümkün kılıyor. Bu sebeple Windows kullanıcıları daha önce kullandıkları Windows uygulamaları ile herhangi bir uyumluluk sorunu yaşamıyorlar. Hatta komut satırına hiç dokunmadan bile bu işletim sistemini kullanabilirsiniz. Ancak eğer bir Linux dağıtımını kullanacaksanız, er ya da geç komut satırını öğrenmenizi tavsiye ederim.
Genel olarak ChaletOS 16, Linux’u ilk kez kullanacak Windows kullanıcılarının yanı sıra deneyimli Linux kullanıcılarına bile önerebileceğimiz kalitede bir Linux dağıtımı.
ChaletOS 16 incelemesi hakkında son görüşlerimiz
ChaletOS 16’yı incelerken, bir Linux dağıtımını kullandığımı unuttum. Bu ChaletOS 16’yi Windows 10 ile karıştıracağınız anlamına gelmemeli zira işletim sistemi daha çok Windows 7’nin tasarımını andırıyor. İşletim sisteminin tasarımını oldukça beğendim. Windows Vista’dan canı yanan Windows kullanıcıları, Windows 7 geldiklerinde ne kadar rahatladıklarını hatırlayacaklardır.
Windows 7 hatta Windows XP ortamını ChaletOS 16 ortamı üzerinden yeniden ziyaret etmek oldukça hoş bir deneyimdi. Her ne kadar komut satırı ile aram iyi olsa da Yazılım Merkezi üzerinden uygulamaların kurulumu son derecede kolaydı. Belki de işletim sisteminin en sevdiğim özelliklerinden ikisi, Wine’nin önyüklü olarak gelmesi ve işletim sisteminin sistem kaynaklarını kullanırken son derecede cimri davranıyor olması idi. Bir Windows bilgisayara sahip olmama rağmen Windows uygulamalarını Linux üzerinde sorunsuz bir şekilde kullanabilmek son derecede iyi. Bu özellikle Windows’tan Linux’a tam olarak geçiş yapacak olan kullanıcılar için ayrı bir önem taşıyor.
Genel olarak işletim sisteminin tanıdık arayüzü, kullanım kolaylığı ve beraberinde önyüklü olarak gelen uygulamaları ChaletOS 16’yı mükemmel bir Windows alternatifi olarak kılıyor. Her ne kadar Elementary OS, Linux’a yeni başlayanlar için önerilen bir Linux dağıtımı olsa da, Windows 7’ye benzeyen bir Linux dağıtımı bu geçiş sürecini daha da kolaylaştırıyor. Eğer Linux’a geçmeyi bir süredir düşünüyor ancak bir türlü bunun için cesaretinizi toplayamıyorsanız, ChaletOS sayesinde artık bu işlemi gerçekleştirebilirsiniz.
ChaletOS 16’yı denediniz mi? Windows benzeri Linux dağıtımı olan ChaletOS 16 hakkındaki görüşlerinizi bekliyoruz.
ChaletOS Web Sitesi
Kaynak: MakeUseOf
