Teknoloji dünyasında her geçen gün yeni bir trendin gelişine ve bir başka trendin gözlerimizin önünde kaybolmasına şahit oluruz. HDR ve 4K de bu trendler arasında yer almaktadır. Oyun konsolu piyasasının iki lideri Sony ve Microsoft’un geliştirdiği Xbox One S ve PS4 Pro’nun piyasaya sürülmesi ile birlikte 4K ve HDR teknolojilerini destekleyen televizyonlardan satın alıp almamayı düşünüyor olabilirsiniz.
Hatta bazılarınız bu iki teknolojinin ne olduğunu bile bilmiyor olabilir.
Sorun değil. Doğrusunu söylemek gerekirse bu teknolojiler hâlâ yeni olduklarından pek çok kişi bunların ne olduğunu biliyor. Ancak hepimizin bildiği gibi bilmemek değil öğrenmemek ayıptır. Bu sebeple bu yeni oyun konsollarından faydalanmak için HDR ve 4K özelliklerine sahip televizyonlar hakkında kafanıza takılan tüm soruların cevaplarını bu yazımızda bulacaksınız.
Bu yazı genel olarak oyun konsolları üzerinden oynanan oyunlara odaklanmasına rağmen yazıda okuyacağınız çoğu şey aynı zamanda PC oyunları için de geçerlidir.
HDR nedir?
Bir televizyon satın alırken dinamik aralık dikkate almanız gereken bir özelliktir. Dinamik aralık, televizyon ekranı üzerindeki en açık ve en koyu renk arasındaki olası en yüksek farkı tanımlar. Düşük bir dinamik ağırlığı olan bir televizyondaki renkler biraz solgun görünebilir. Yüksek dinamik ağırlık (high dynamic range, HDR) desteğine sahip televizyonlarda ise bu görüntüler daha canlı ve net görünürler.
HDR, renkler arasında daha yüksek kontrastı ve daha fazla renk ağırlığını garantileyen bir standarttır. Diğer bir deyişle siyahlar daha siyah, beyazlar daha beyaz görünürken bu sebeple diğer tüm renkler de bu farklılıktan nasibini alır.
HDR’ın ne olduğu ve nasıl çalıştığı hakkında aşırı teknik bilgilere girmeden özetle HDR desteğine sahip televizyonların renkleri gerçek hayattakine daha yakın olarak gösterdiğini söylemek yanlış olmaz. HDR ve HDR olmayan iki görsele yan yana baktığınızda aradaki farkı görmeniz kolaydır.
4K nedir?
4K çözünürlük özellikle oyun dünyasında şu sıralar adından çok söz ettiren bir teknoloji olmasına rağmen aslında 2013 yılından beri adından söz ettirmeye başlamıştır. Konu HD televizyonlara geldiğinde nasıl 720p ve 1080p televizyonlardaki görüntünün çözünürlüğünü tanımlamada bir standart olarak kullanıldıysa 4K’nin de bu standardın bir sonraki adımı olduğunu söylemek doğru olur.
Bir televizyon mağazasına gittiğinizde bazı televizyonların üzerinde 4K, bazılarında ise Ultra HD yazdığını görürsenüz aslında her ikisinin de aynı şey olduğunu unutmayın. Bu tıpkı 720p çözünürlüğün HD, 1080p çözünürlüğün ise Full HD olarak tanımlanmasına benzer. Ultra HD de 4K’ye göre daha akılda kalıcı olan bir pazarlama terimidir.
Özetle 4K, 3840 X 2160 çözünürlüğü tanımlar.
4K, Full HD (1080p) çözünürlükten tam olarak dört kat daha fazladır. Bunun anlamı 4K çözünürlüğe sahip herhangi bir görsel üzerindeki detayın 1080p çözünürlüğe sahip bir görseldekinden ÇOK daha fazla detaya sahip olması demektir. SD’den HD’ye geçiş yaptığınız günü hatırlıyor musunuz? HD ile 4K arasındaki fark o kadar belirgin olmamasına rağmen yine de oldukça belirgindir.
Bundan birkaç yıl önce teknoloji eleştirmenleri 4K televizyonlar için ödenen paraları gereksiz buluyorlardı zira piyasada bu çözünürlükte çekilmiş çok az sayıda materyal mevcuttu. Ancak günümüzde 4K televizyonların adından daha çok söz ettirdiğini duyuyoruz zira her geçen gün özellikle internet üzerinde 4K çözünürlükte çekilmiş görüntülerin sayısında gözle görülür bir artış görülmektedir.
Hangi oyun konsolları HDR ve 4K’yi destekliyor?
Eğer kendinize hem HDR hem de 4K’yi destekleyen bir oyun konsolu satın almayı planlıyorsanız, ancak o zaman bu teknolojileri destekleyen bir televizyonu satın alın. “Herhalde” dediğinizi duyar gibiyim, ancak kafa karıştıran şey, hangi konsolun hangi konsolu destekleyip desteklemediğidir. Aşağıda hangi konsolun HDR ve 4K teknolojilerini desteklediğini göreceksiniz.
- PlayStation 4 – 4K desteği yok. HDR desteği var.
- PlayStation 4 Slim – 4K desteği yok. HDR desteği var.
- PlayStation 4 Pro – 4K desteği var. HDR desteği var.
- Xbox One – 4K desteği yok. HDR desteği yok.
- Xbox One S – 4K desteği yok. HDR desteği var.
- Xbox One Project Scorpio – 4K desteği var. HDR desteği var.
PlayStation 4 ya da Xbox One’dan önce piyasaya sürülmüş olan hiç bir konsol 4K çözünürlüğü ya da HDR teknolojisini desteklememektedir ancak önümüzdeki dönemde piyasaya sürülecek olan tüm oyun konsollarının bu özelliklerini destekleyeceğini öngörmek yanlış olmaz. Ne yazık ki Nintendo’nun geçtiğimiz günlerde duyurduğu Nintendo Switch konsolu 4K ve HDR teknolojisini desteklememektedir.
Bu oyun konsolları gerçekten 4K mı? Pek değil.
PlayStation ve Xbox One S’in her ikisinin de 4K’yi desteklediğini söylemek aslında biraz yanıltıcı olabilir.
Bu oyun konsollarının teknik olarak 3840 X 2160 piksel çözünürlüğündeki görselleri ekran üzerinde gösterebildikleri doğru ancak çoğunuzun farkında olmadığı bir şey var ki o da bu konsolların aslında bu oyunları bu çözünürlükte işlemedikleridir. Bu her iki oyun konsolu oyunların grafiklerini daha düşük çözünürlükte işleyip daha sonra bu görüntüyü 4K çözünürlüğe yükseltmektedir.
Bu yöntem yıllardır uygulanmaktadır. PlayStation 4 ve Xbox One’dan önce pek çok oyun 1080p çözünürlüğü aslında 1280 X 720 ya da 1600 X 900 çözünürlüğünde işleyip daha sonra onu 1920 X 1080 çözünürlüğüne yükseltmişlerdir. PlayStation 4 ve Xbox One konsolları ilk duyurulduğunda teknoloji eleştirmenlerinin bu konsollardan son derecede olumlu olarak bahsetmelerinin ardında yatan neden aslında bu konsolların en sonunda gerçek 1080p çözünürlüğü desteklemeye başlamasıdır.
Bir görselin çözünürlüğü yükseltildiğinde konsol görselin bazı bölümlerini yumuşatır. Ortaya çıkan görsel kaynak görselden daha kaliteli görünse de işin aslı öyle değildir. Bulanıklık, bozukluk ve diğer görsel etkenler çözünürlüğü yükseltilmiş görseller üzerinde kolaylıkla görülebilir.
İşin gerçeği her ne kadar PlayStation 4 Pro ve Xbox One S üzerindeki donanım daha güçlü olsa da oyunları 4K çözünürlükte işleyebilecek kadar güçlü değildir. Bundan önce 1080p’yi işlemek sorunluydu ancak 4K’yı destekleyen bu konsollar aslında daha henüz tam olarak 1080p çözünürlüğü işleyebilecek kapasiteye ulaştılar. Donanımlar üzerinde yapılan bu iyileştirmeler artık 1080p çözünürlüğe sahip oyunların daha akışkan bir şekilde görüntülenebilmesini sağlayacaklar, evet, ancak bir oyun konsolunun benzer akışkanlığı 4K çözünürlükte gösterebilmesi şimdilik sadece bir hayalden ibaret.
HDR desteği de henüz yaygınlaşmadı
Oyunların görüntülerini daha canlı olarak göstermenin yanı sıra HDR’ın iki başka özelliği daha vardır. Bunlardan ilki HDR’ın herhangi bir çözünürlük üzerinde çalışabilmesi, diğeri de HDR özelliğinin sistem kaynakları üzerine fazla yük bindirmemesidir. Bu yük, 1080p’den 4K’ya geçişte gereken sistem kaynaklarından çok daha azdır.
Ancak HDR’ın tam olarak hissedilebilmesi için üç unsur bulunmaktadır. HDR’ın hem oyun konsolu hem de televizyon tarafından desteklenmesi, ayrıca oynanan oyunun da HDR kullanılarak işlenebilmesi gerekmektedir.
Tıpkı 4K televizyonların geniş kitleler tarafından kullanılmaya başlanması için nasıl birkaç yılın geçmesi gerektiyse, HDR’ın da aynı süreçten geçeceğine inanılmaktadır. Oyun konsolları HDR’ı daha henüz desteklemeye başladıklarından HDR destekli oyunların sayısının artması için aylar hatta yıllar geçmesi gerekebilir. Bu yazının yazıldığı tarihte HDR destekli oyunların sayısı iki elin parmaklarını geçmemektedir.
HDR 4K televizyonların oyun dışında kullanımları
Eğer yazımızı buraya kadar okuduysanız muhtemelen 4K HDR televizyonların oyun için pek de gerekli olmadığını düşünmeye başlamış olabilirsiniz. Haklı olabilirsiniz ancak HDR 4K televizyonlar sadece oyun oynamaktan başka faydaları da vardır.
Her ne kadar oyun konsolları oyunları gerçek 4K çözünürlüğünde henüz işleyemeseler de Ultra HD Blu-ray medya biçimini gerçek 4K çözünürlüğünde işleyebilirler. Ayrıca Amazon Prime Video ve Netflix’in yanı sıra YouTube’un da bir süredir 4K çözünürlüğe sahip içerikleri desteklediklerini de unutmamak gerek.
Sırf bu sebeple bile ev eğlence sisteminiz için bir 4K televizyon satın almak yerinde olur. Bu televizyonda çözünürlüğü yükseltilmiş 4K oyunları oynayabilmeyi bir bonus olarak görebilirsiniz.
HDR desteği için ise bu özelliği gelecekte kullanmak isteyeceğinizden emin olabilirsiniz ancak şimdilik HDR’ın tadını çıkarabileceğiniz çok içerik bulunmamaktadır. Bu sebeple en azından bir süreliğine HDR destekli oyunların piyasaya sürülmesini beklemeniz gerekebilir. Ancak halihazırda piyasaya sürülmüş oyunların geliştiricilerinin de oyunlarına HDR desteği getirecek yamalar üzerinde harıl harıl çalıştıklarını belirtmek isteriz.
Oyun oynamak için HDR 4K televizyonu satın almalı mısınız?
Eğer çok paranız varsa hiç beklemeden alabilirsiniz. Ancak satın almak için de acele etmenize gerek yok.
Bu yazıdan çıkarabileceğiniz sonuç, piyasaya sürülen yeni oyun konsollarının bile oyunları gerçek 4K çözünürlükte işleyebilecek kapasitede olmadıklarını unutmayın. Bu oyun konsolları her ne kadar HDR teknolojisini destekleyebilseler de bunun için oyunların HDR ile işlenebilmeyi desteklemesi gerekmekte ve henüz bunu sağlayan oyun sayısı çok az. Ancak eğer çok sayıda 4K çözünürlüğünde film ve televizyon programı izliyorsanız o zaman bu televizyonlardan satın almak hata olmaz.
4K oyunlar sizi heyecanlandırıyor mu yoksa 1080p çözünürlük size yetiyor muydu? HDR grafikler hakkında ne düşünüyorsunuz? Güzel mi yoksa çok mu canlı? Yakın bir gelecekte kendinize 4K TV satın almayı düşünüyor musunuz? Yorumlarınızı bekliyoruz.
Kaynak: MakeUseOf
