Finansal durumunuzu düzene sokabilmenin temel kuralı daha fazla para biriktirip daha az para harcamaktır. Aslında ihtiyacınız olmayan bir şeyi satın almayarak biriktireceğiniz para ile gelecekte gerçekten ihtiyacınız olan bir şeyi satın alabilir ya da hastalık gibi beklenmeyen bir durumda bu parayı kullanabilirsiniz. Her ne kadar tüm bunları söylemesi kolay olsa da bunu gerçek hayata yansıtmak o kadar da kolay değildir.
Bu yazımızda zar zor çalışarak kazandığınız parayı çarçur etmenizin önüne geçecek bazı yöntemlerden bahsedeceğiz. Gerek bunun için geliştirilen bazı yazılımlar olsun gerekse de sahibi olduğunuz paraya yönelik bakış açınızı değiştirmek; bu yazıda bulacağınız ipuçları sayesinde ay sonunda cebinizde daha çok para kalmış olacaktır.
1. Bir şeyi satın almadan önce onun için kafanızda bir fiyat belirleyin.
Ticarette satıcı ile alıcı arasında bir fiyat üzerinde anlaşıldığında o satışın gerçekleşmesinin mümkün olması temel bir kuraldır. Eğer Apple şirketin gelişmiş kullanıcılara yönelik geliştirdiği taşınabilir bilgisayarı MacBook Pro’yu 6.000 liradan başlayan fiyatlarla satışa sunuyorsa ve siz bu taşınabilir bilgisayar için Apple’ın istediği parayı kabul ediyorsanız, o zaman bu satışı gerçekleştirebilirsiniz. Eğer bir kırtasiye dükkanı sizden bir paket kurşun kalem için 320 lira istiyorsa, o kırtasiye büyük bir olasılıkla bu kurşun kalemleri satın alacak bir alıcı bulamayacağından fiyatlarında indirime gitmek zorunda kalacaktır.
Bu durumu kendi avantajınıza kullanın. Bir ürünü satın almadan önce o ürün için ödemeye hazır olduğunuz paranın ne kadar olacağını o ürünün fiyatının ne olduğuna bakmadan önce bir düşünün. Eğer bir mağazaya girip almak istediğiniz bir kazak için 100 lira ödemeyi planlıyorsanız o fiyatın üzerinde hiç bir ürüne bakmayın çünkü onun üzerinde ödeyeceğiniz para buna değmez. Eğer girdiğiniz dükkanda hedeflediğiniz fiyatta bir kazak yoksa o dükkandan çıkın ve başka bir dükkana girin. Ödemeye hazır olduğunuz miktarı bir dükkana girmeden önce düşünmek için geçireceğiniz bir dakika, size uzun vadede büyük paralar kazandıracaktır.
2. Duygularınızın esiri olup satın almamak için satın almalarınızı erteleyin
İnsanlar bir şeyi yapmak için kendilerini kandırmada çok iyidirler ancak bu durum uzun vadede bazı sorunlara yol açabilir. Firmalar insanların bu zayıf noktasının farkındadırlar ve bunu sonuna kadar kullanırlar. Bir alışveriş merkezine gittiğinde kaç defa “sadece bugüne özel fiyatlar”, “kapatıyoruz”, “%50 indirim!”, “1 alana 1 bedava” gibi ilanları görüyorsunuz? Bu tip ilanları gören bir kişi kendisini daha ne aldığının farkına bile varmadan bir ürünü satın almış olarak bulabilir.
Bir şeyi satın alırken acele etmenin ya da baskı altında kaldığınızı hissettiğinizde bir ürünü satın almanın önüne geçebilirseniz, harcamalarınızı yarı yarıya indirebilrsiniz. Varlıklarınızı arttırmak için harcamalarınızı kısmak zorundasınız.
– Wilson Rogers (@Wilson_Rogers), 14 Ekim 2016
Bu durumun önüne geçebilmek için tüm harcamalarınızı önceden planladığınız bir zaman aralığında yapmalısınız. İnternet üzerinde kampanyada olan bir ürünü mü gördünüz? Ya da bir mağazada sizi heyecanlandıran bir ürünü mü? Derhal bilgisayarınızı kapatın ya da o mağazadan dışarı çıkın ve bir süreliğine başka bir şey yapın. O mağazadan uzakta geçireceğiniz beş dakika bile daha mantıklı düşünmenizi sağlayacaktır. Duygularınızı kontrol altına almayı başardığınızda o zaman mağazanın istediği fiyatın o ürün için aslında ne kadar iyi olup olmadığını daha mantıklı bir şekilde düşünebilirsiniz. Eğer bunun sonucunda o ürünü almak halen size mantıklı geliyorsa o zaman büyük ihtimalle o ürünü almanız yerinde olur.
3. Bazı şeyleri tamir etmeyi öğrenin
Bu muhtemelen herkesin duymak isteyeceği bir şey değil ancak sıklıkla satın aldığınız şeyin ne olduğuna göre değişmekle birlikte o üründe görülebilecek olası basit hasarları tamir etmeyi öğrenin. Her ne kadar Türk kültüründe kopan bir düğmenin yerine yenisini dikmek ya da üzerinde ufak bir delik oluşan bir gömlekteği deliği yamamak yaygınlıkla görülse de bu temel düzeltmeleri yapmayan çok sayıda kişinin varolduğunu unutmayın. Özellikle bu tip tamir etme yöntemlerini yeni nesil neredeyse hiç uygulamıyor. Size garanti ederim ki tamir etmek istediğiniz bir şeyin nasıl tamir edileceğine yönelik bir video YouTube üzerinde mevcuttur. Bunun için YouTube’u kullanarak bir arama yapın. Aslında o düğmeyi dikmenin ne kadar kolay olduğunu gördüğünüzde şaşırabilirsiniz.
Elbette tamir etmek istediğiniz bir şeyi tamir edebilme yeteneğini öğrenebilmek için yüksek meblağlar harcamanız gerekiyor ise bazı durumlarda yenisini almak ekonomik olarak daha avantajlı olabilir. Ancak bir ürün üzerindeki küçük hasarları tamir etmeyi en azından denemek her zaman önceliğiniz olmalıdır.
4. Çarşıya pazara çıkmadan önce alışveriş listesi yapın ve o listenin dışına çıkmayın
Eğer bir akıllı telefona sahipseniz kullandığınız telefonun uygulama mağazasında aslında aynı şeyi yapan yüzlerce farklı alışveriş listesi yapma uygulamasının bulunduğunu size garanti ederim. Akıllı telefonunuz yoksa bile bir kağıt kalem kullanarak işinizi görebilirsiniz. Haftalık alışverişinizi yapmak için gittiğiniz markete elinizde bir liste olmadan gittiğinizde ihtiyacınız olmayan bir şeyi almış olarak eve dönmeniz neredeyse kesindir.
Alışverişe çıkmadan önce beş dakikanızı ayırıp bir liste yapmak hem o mağazada geçireceğiniz süreyi daha aza indirecek hem de gereksiz harcama yapmanızın önüne geçmiş olacaktır. Alışveriş listesi hazırlayın ve mağazaya girdiğinizde liste dışındaki hiç bir ürünün fiyatlarına bakmayın. Bu çok basit bir kural olmasına rağmen uzun vadede size yüzlerce hatta binlerce lira kazandırabilir.
5. Cebinizde para harcamanızı sağlayacak araçları en aza indirin.
Satın alma isteğinizi kontrol altında tutuyor olabilirsiniz ancak eğer teknik olarak para harcamanız mümkün ise eninde sonunda o parayı harcayacaksınızdır. Bu sebeple bir yere giderken para harcamanızı mümkün kılacak olan ödeme yöntemlerini en aza indirmeniz, gereksiz yere para harcamanızın önüne geçecektir. Dışarı çıkmadan önce yanınıza kaç adet kredi kartı aldığınıza dikkat edin.
Bir alışveriş merkezine gitmeden önce yanınıza o alışveriş merkezinde satın almayı önceden planladığınız şeyi satın almaya yetecek kadar para alın. Daha fazlasını evde bırakın. Eğer kredi kartlarını kullanmada kendinize güvenmiyorsanız tüm kartlarınızı evde bırakın ve yanınızda nakit para ile dışarı çıkın. Eğer kredi kartı kullanımında gerçekten kendinizi kontrol edemiyorsanız kartları evde bırakmanın yanı sıra cep telefonunuzu kullanarak ödeme yapabilmenizi sağlayan tüm programları telefonunuzdan kaldırın ve telefonunuzun işletim sistemine gömülü olan özellikler ile yaptığınız kredi kartı eşleştirmelerini de iptal edin.
6. Ne kadar para biriktirmek istediğinize karar verin
Pek çok insan için para biriktirmeye başlamak, para biriktirmenin kendisinden daha zordur. Hemen şu an harcayabileceğiniz paraya dokunmamak size bir işkence gibi görünüyor olabilir. Bu konudaki düşünüş şeklinizi değiştirerek bu paranın aslında bir “kayıp” olarak görülmesinin önüne geçebilirsiniz.
Dışarı çıktığınızda ve bir lokantaya gittiğinizde sipariş ettiğiniz yiyeceğin ve içeceğin yanına bir şişe su ya da tatlı siparişi için ödeyeceğiniz 10 – 20 lirayı gözünüzde büyütün. Haftada iki kez bu 20 lirayı ödemediğiniz durumda yıl sonunda 2.000 liranın cebinde kalmış olacağını aklınızdan çıkarmayın. Bu 2.000 lira ile yıl sonunda bir tatile çıkabilir, çok istediğiniz ve ihtiyacınız olan bir başka şeyi satın alabilirsiniz.
7. Biriktirdiğiniz parayı gözden geçirin
Bir önceki adımın devamı olarak görebileceğiniz bu adımda biriktirdiğiniz parayı düzenli olarak gözden geçirin ve kendinizle gurur duyun. Bu birikmiş para ile belirli aralıklarla kendinizi ödüllendirin. Örneğin 5.000 lira mı biriktirmeye çalışıyorsunuz? Her biriktirdiğiniz 1.000 lira için en sevdiğiniz tatlıcıya ya da sinemaya giderek kendinizi ödüllendirebilir, bir masaj merkezine giderek o parayı biriktirmek için yaptığınız çalışmaların bünyenizde bırakmış olduğu yorgunluğu üzerinizden atın.
8. Bir arkadaşınızdan destek alın
Hayatta herhangi bir hedefe ulaşmak, yanınızda aynı hedefe ulaşmak isteyen biri ile yapıldığında daha kolay olabilir. Örneğin eğer sigarayı bırakmak istiyorsanız, size destek olan arkadaşınıza gizlice içeceğiniz sigaranın hesabını vermek zorunda olmanız sebebiyle daha kolay olabilir. Aynı durum para biriktirmek istediğinizde de geçerlidir.
Sizin gibi para biriktirmek isteyen bir aile bireyiniz ya da arkadaşınızla birlik olun ve haftada bir ya da iki gün o hafta içerisinde yaptığınız satın almalar hakkında konuşun. Ona bu hafta neyi satın aldığınızı bir bir son kuruşuna kadar anlatın. Eğer bunu çok uzun buluyorsanız o zaman ister Starbucks’ta içtiğiniz kahve olsun ya da aslında ihtiyacınız olmayan televizyon; hayatta kalmanız için gerekli olmayan tüm satın almalarınızdan bahsedin.
Görüşmenin sonunda bir sonraki haftada satın almayı planladığınız tüm ürünlerin bir listesini de arkadaşlarınızla paylaşın. Haftanın sonunda ise bu paylaştığınız listeye ne kadar bağlı kaldığınızı ve bu listenin dışında ne kadar ürünü satın aldığınızı gözden geçirdiğinizde yapmış olduğunuz her bir gereksiz harcamanın aslında ne kadar gereksiz olduğunu daha kolay anlamış olacaksınız.
9. Alışveriş web sitelerine engel koyun
Bir mağazada alışveriş yapmanızın önüne geçebilmek için tıpkı kredi kartınızı evde bırakmak gibi eğer Hepsiburada ya da Sahibinden.com sitesine girmeniz mümkün değilse, o sitelerde alışveriş yapmanız da mümkün değildir.
Ayrıca insanların gün geçtikçe alışveriş sitelerine daha çok sıkıntıdan bakmaya başladığını biliyoruz. Bu yapabileceğiniz büyük hatalardan birisidir. Bu sebeple bu sitelere sıkıntıdan girmeyin hatta siteleri girebilmenizi mümkünse bir yazılım ya da Chrome eklentisi kullanarak engelleyin.
10. Alışveriş sitelerinde ödeme bilgilerinizi kaydetmeyin
Alışveriş siteleri ödeme yöntemlerimizi siteye kaydederek daha sonra tek bir tıkla o siteden alışveriş yapabilmemizi sağlarlar. Her ne kadar henüz Türkiye’de resmi olarak faaliyet göstermese de Amazon özellikle bu konuda liderdir. Hatta Amerika Birleşik Devletleri’nde Amazon Dash Buttons adı verilen düğmeleri, örneğin çamaşır makinenize, mutfağınıza, banyonuza ya da buzdolabınıza yapıştırarak daha sonra ilgili ürün bittiğine bu düğmeye basmanız, düğmenin ilişkilendirildiği ürünün otomatik olarak sipariş edilmesi için yeterli.
Alışveriş sitelerinde ödeme yapmak için kredi kartı bilgilerinizi girdiğinizde bu siteler size genellikle bu ödeme bilgilerini kaydetmek isteyip istemediğinizi soracaktır. Bu soruya gözünüzü kırpmadan “hayır” cevabını verin. Hatta üyeliğinizin bulunduğu alışveriş sitesindeki hesap ayarlarınıza girerek daha önce kaydedilmiş olan tüm ödeme bilgilerini silin. İnanın ki daha sonra bu sitelerden alışveriş yapmak istediğinizde koltuğunuzun rahatlığından kalkıp cüzdanınıza ulaşmak, oradan kredi kartınızı bulmak, kredi kartınızdaki numaraları ekranınıza girmek ve tüm doğrulama prosedürlerinden geçmek zorunda olmanız; çoğu durumda aslında ihtiyacınız olmayan o ürünü satın alma dürtünüzün önüne geçmek için yeterlidir.
Sizin kullandığınız yöntemler neler?
Para biriktirmek her zaman saatler süren zahmetli bir iş değildir. Yukarıdaki örneklerde de gördüğünüz üzere alışveriş alışkanlıklarınızda beş dakika içerisinde yapacağınız bu değişiklikler uzun vadede büyük paralar biriktirebilmenizi kolaylaştıracaktır.
Şimdi de sizin fikirlerinizi duymak istiyorum. Alışveriş çılgınlığınızı dizginlemek için ya da aslında ihtiyacınızın olmadığını bildiğiniz bir ürünü satın alma dürtünüzün önüne geçmek için uyguladığınız yöntemler nelerdir? Sitemizdeki diğer ziyaretçiler ile paylaşabileceğiniz ipuçları var mı? Yorumlarınızı bekliyorum.
Kaynak: MakeUseOf
