Her geçen gün bir başka özelliğini uygulamasına dahil eden Facebook’un gölgesindeki Snapchat uygulamasının sahibi Snap Inc.’in piyasa değeri düşüyor.
Genellikle gönderildikten kısa bir süre sonra otomatik olarak silinen mesajları ile bilinen ancak daha sonra bünyesine eklenen pek çok yeni özelliği ile ilk sürümlerinden çok daha farklı bir uygulama halini alan Snapchat’in hissedarları ile paylaştığı finansal raporundaki görünüm hiç de iç açıcı değil zira şirket, 2017 yılının ilk üç ayında çok büyük miktarda para kaybetti. Bu da yetmezmiş gibi uygulamayı kullanmaya başlayan yeni kullanıcı sayısında da önemli oranda bir azalma gözlendi.
Snapchat, son birkaç ayda çok daha fazla kullanılan Facebook Messenger ve benzeri uygulamalar gibi davranmaya başlamıştı. Şirketten yapılan açıklamada günlük aktif kullanıcı sayısının 166 milyon olduğu ve bu sayının bir önceki yılın aynı dönemine oranla %32’lik bir artışı gösterdiğini belirtti. Facebook halka açıldıktan sonra yayımladığı ilk finansal raporunda da %32’lik bir artış açıklamıştı ancak o dönemde şirketin günlük aktif kullanıcı sayısı 552 milyon idi.
Peki para nereye gitti?
Snapchat’in Ocak-Mart döneminde kaybettiği 2.2 milyar doların yaklaşık 2 milyar doları, halka açılma öncesinde şirket hissedarlarına yapılan hisse ödemeleri için harcandı. Facebook da aynı dönemde 1.3 milyarlık bir ödeme yapmıştı.
Ancak Facebook’un bu dönemdeki gelirleri 1.18 milyar dolardı. Her ne kadar Snapchat’in son çeyrekteki gelirleri 150 milyon dolarla neredeyse dörde katlamış olsa da analistlerin 158 milyon dolarlık beklentilerinin altında kaldı.
Diğer bir deyişle Snapchat’in halka açılması, halka arz harcamalarını karşılamaya yetmedi. Snap’in hisse değeri raporun açıklanmasının ardından %24 düşerek hisse başına 17.48 dolara geriledi.
Snap’in yayımladığı bu rapor, Facebook’un da aynı dönem için yayımladığı finansal raporundan bir hafta sonra açıklandı. Facebook ise halka arzından bu yana güçlü büyümesini sürdürmeye devam etti.
Kopyacılar
Facebook, 2013 yılında Snapchat’i satın almayı başaramadıktan sonra sürekli olarak Snapchat’in özelliklerini bir bir kopyalamaya başladı.
Facebook’un satın aldığı Instagram, Snapchat’in “hikayeler” özelliğini kopyaladıktan sonra Snapchat’in aktif kullanıcı sayısındaki büyüme yavaşladı. Bu özellik, kullanıcıların 24 saat sonra otomatik olarak silinen kısa video klipler yayımlayabilmelerini sağlıyor. Kullanıcılar tarafından beğeni ile karşılanan bu özellik, kısa süre sonra Facebook uygulamasına da dahil edildi.
Burada WhatsApp’ı da unutmamak lazım. Facebook’un sahibi olduğu mesajlaşma hizmeti WhatsApp, “durum” özelliğini kullanıcılarına sundu. Bu özellik de tıpkı “hikayeler” özelliğinde olduğu gibi kullanıcıların 24 saat sonra otomatik olarak silinen fotoğraflar ve videoları paylaşabilmelerini sağladı.
Varsa yoksa mesajlaşma
Sosyal medya pazarlama şirketi Crowdtap CEO’su ve Y kuşağı uzmanı Matt Britton, Snapchat’in en iyi yaptığı ve aynı zamanda en çok kullanılan özelliği birebir mesajlaşma iken yeni özellikleri kullanıma sunmada aceleci davrandığını düşünüyor. “Uygulamanın genç kullanıcılarına Snapchat’i en çok ne için kullanıyorsunuz diye sorduğunuzda onlardan arkadaşlarına mesaj göndermek için cevabını alırsınız” diyen Britton, uygulamayı birebir mesajlaşma için kullanan kullanıcıların uygulamadan memnun olduğunu ve Snapchat’in bu kullanıcıları kaybetmeyeceğini düşünüyor.
Britton, aynı zamanda çok sayıda kullanıcının akıllı telefonlarındaki “telefon” simgesini, Snapchat uygulaması ile değiştirdiğine dikkat çekiyor.
Snapchat bir sosyal ağ değildir
Stanford üniversitesinde öğrenci iken okuldan ayrılıp Snapchat’i kuran CEO Evan Spiegel, oldukça uzun bir süredir Snapchat’in bir sosyal olmadığı, onun bir “kamera şirketi” olduğu konusunda ısrarcı. Facebook, Twitter ve Instagram’ın aksine Snapchat, insan gruplarının birbirleri ile iletişim kurması için geliştirilen bir uygulama değil. Dilerseniz Snapchat’i sadece bir kişi ile birlikte kullanabilirsiniz. Bu durum, Snapchat’i rakiplerinden ayıran bir özellik olmasına rağmen aynı zamanda reklam verenlerin kullanıcıları bireysel bağlantılarına göre hedefleyebilmelerini de çok daha zorlaştırıyor.
Britton, Snapchat’in mesajlaşma dışındaki “hikayeler” ve “keşfet” özelliklerinin şirket için zorluklara neden olacağını düşünüyor. Örneğin “keşfet” özelliğinde kullanıcılar, gündemdeki haberleri, spor karşılaşmalarını ve ünlüleri takip edebiliyorlar. Ancak kullanıcıların çoğunun Snapchat’i kullanmalarının sebebi bu değil.
Snapchat, tıpkı Facebook gibi sanal ve gerçek dünyaların birbirlerine karıştırıldığı arttırılmış gerçeklik üzerine de kafa yoruyor ancak şimdilik bu özelliğin uzun vadede Snapchat’e ne kadar para kazandırabileceği ya da kullanıcılar tarafından ne derecede kullanılacağı muallakta.
Snapchat’in genç kullanıcıları yaşlanıyor
Snapchat her ne kadar gençler arasında popüler olsa da bu kullanıcılar sonsuza kadar genç kalmayacaklar. Şirket eğer kullanıcı sayısında artışa gitmek istiyorsa o zaman yaşça daha büyük kullanıcıların da ilgisini çekmeyi başarmak zorunda.
Risk sermayesi firması Goodwater Capital yönetici ortağı Eric Kim tarafından kaleme alınan bir raporda, “Snapchat’in kendisine sadık genç kullanıcılara sahip olduğuna şüphe yok. Ancak 30 yaşın üzerindeki kullanıcılar özellikle reklam verenlerin ilgisini en çok çeken grup zira bu kişilerin satın alma gücü gençlere oranla çok daha yüksek.” sözlerine yer vermiş.
Elbette genç kullanıcılar, anne-babalarının ya da onların ailelerinin kullandıkları mesajlaşma ve sosyalleşme araçlarını kullanmak istemiyorlar. Forrester Araştırma şirketinde bir analist olan Jessica Liu, bu sebeple Snapchat’in ya her yeni genç neslin sürekli değişen ilgi alanları ve yaşam tarzlarına uyum sağlayarak kendisini geliştirmesi gerektiğini ya da şirketin ilk kullanıcıları ile birlikte yaşlanması gerektiğini düşünüyor.
Liu ile elektronik posta üzerinden yapılan bir röportajda Snapchat’in bu her iki kullanıcı grubunu da hedeflemek istemesi durumunda 15 yaşındaki bir kullanıcı ile 30 yaşındaki bir kullanıcının ihtiyaçlarının birbirinden oldukça farklı olduğunu fark edeceğini belirtiyor.
Kopyalamak mı satın almak mı?
Facebook Snapchat’i kopyalamaya devam ederken Snapchat, Facebook’un bir adım ötesinde olmak için ne yapmalı?
Britton, bunun için Snapchat’in tek bir şeyi doğru olarak yapan şirketleri satın alması gerektiğini söylüyor. Bu örneğin gençler arasında oldukça popüler olan bir video sohbet uygulaması Houseparty ya da kullanıcılarının birbirleri ile kısa müzik videoları oluşturup paylaşmalarını sağlayan Musical.ly olabilir. Britton, “bir sonraki yeni şey ne ise Snapchat onları satın almalı.” dedi.
Ve bu döngü sürekli olarak devam edecek zira Facebook, bu yeni özellikleri de kopyalamaya devam edecektir.
Kaynak: Techlife News dergisi, Sayı: 13 Mayıs 2017, Sayfa: 36-45
