Samsung, Galaxy Note 7 telefonlarının aşırı ısındığı, ateş aldığı ve hatta patladığı gibi konularda raporlar çıktığında bu yılın Ağustos ayında telefon piyasaya sürüldükten kısa bir süre sonra rezil oldu.
Her ne kadar satılan bir milyon telefondan sadece 35 adedi patlamış olsa da, Samsung tam bir geri çağırma ve değiştirme emrini verdi, ancak Samsung’un değiştirdiği telefonlar da patlamaya başladı… Samsung, o zamandan beri kalan tüm Galaxy Note 7 cihazlarının tamamını geri çağırdı ve Galaxy Note 7 telefonlarının üretimini durdurdu.
Görsel: Photomans (Shutterstock)
Ancak Galaxy Note 7, bu nedenle toplatılan ilk cihaz değildi ve muhtemelen sonuncusu da olmayacak. 2011 yılında Apple, birinci nesil iPod Nano cihazlarını toplatmıştı. 2007 yılında Nokia, 46 milyon telefon pilini geri çağırdı ve 2002’den günümüze buna buna benzer 40’tan fazla geri çağırma işlemi daha yapıldı.
Bu yazıda, Samsung’un cep telefonlarının neden patladığını ve sahibi olduğunuz akıllı telefonlarınız için endişe etmemeniz gerekip gerekmediğini inceleyeceğiz.
Patlayan pilleri kullanmaya neden devam ediyoruz?
Tüm taşınabilir elektronik cihazlarımızda (örn. telefonlar, tabletler, dizüstü bilgisayarlar) lityum iyon piller kullanılır. Lityum iyon piller, diğer pil türlerine göre gram başına çok daha fazla enerji sağlar – Nikel Metal Hidrür (NiMH) pillerin iki katı, arabalarda kullanılan kurşun-asit pillerin yaklaşık altı katı kadardır.
Ağırlık (veya eksikliği) çok büyük bir satış noktası olan bir endüstride bu önemlidir. Hepimiz telefonlarımızın mümkün olduğunca hafif olmasını, ancak şarj olmadan da en az bir tam gün sürmesini istiyoruz – ve şu anda sahip olduğumuz en iyi teknoloji, Lityum-iyon, bunu yapmamızı sağlayan en iyi teknolojidir.
Görsel: Coprid (Shutterstock)
Ancak Lityum-iyon pillerin birkaç dezavantajı vardır. Kısa bir raf ömrüne sahiptirler, sadece üretim tarihinden sonra 2-3 yıl dayanırlar ve onların bu dayanıklılık süresi, pilin aktif olarak kullanılıp kullanılmadığına bakılmaksızın geçerlidir. Pilin ömrü tamamen, bir daha asla çalışmazlar ve bazen patlarlar.
Bunun nedenini anlamak için, Lityum-iyon pillerin dahili olarak nasıl çalıştığını biraz öğrenmek gerekir.
Tüm modern piller gibi lityum-iyon piller de kontrollü kimyasal reaksiyonlar yoluyla enerji depoluyor ve bırakıyorlar. Elektrolit adı verilen kimyasallar yoluyla iki elektrot (bir anot ve bir katot) arasında bir akım akar. Lityum fazlasıyla tepki veren bir kimyasaldır ve bu da bu pillere yüksek bir enerji yoğunluğu verir – ancak bir şey ters giderse sonuçları da felaket olabilir.
Peki, neler yanlış gidilebilir?
Bir Lityum-iyon pil üzerinde ters gitmesi muhtemel birkaç şey vardır ve bunların hepsi pilin aşırı ısınması ile sonuçlanır. Pilin bir kısmı aşırı ısınırsa, “termal kaçak” olarak bilinen bir zincirleme reaksiyona neden olabilir ve bunun sonucunda tüm pil patlayana kadar ısınmaya devam eder.
Bu nedenle, Lityum-iyon piller, aşırı ısınmalarını engellemek için yerleşik bir bilgisayara sahiptir. Eğer bu bilgisayar başarısız olursa aşırı ısınma meydana gelebilir. Bu durum, özellikle sıcak bir günde veya cihaz şiddetle kullanıldığında meydana gelebilir. Bir lityum iyon pilin aşırı şarj edilmesi de aynı zamanda aşırı ısınmaya neden olabilir, ancak yine de pilin dahili bilgisayarı bunu önlemek için vardır. Maalesef, imalat hatasından veya bilgisayarın hasar görmesinden dolayı bazen bu aşırı ısınmayı önlemek için varolan bilgisayar bozulabilir.
Görsel: wk1003mike (Shutterstock)
Anot ve katotun birbirlerinden ayrı tutulması gerekir yoksa pil, enerjiyi elektrolitlere göndererek pilin kısa devre yapmasına neden olur. Lityum iyon pillerde elektrolitler oldukça yanıcıdır ve bu gerçekleşirse yangın veya patlama kaçınılmazdır. Peki elektrotlar birbirine neden dokunur? Muhtemelen pilin fiziksel bir hasar görmüş olması ya da bir üretim hatası sebebiyle (örn., elektrotları ayıran materyaldeki bir kusur, yabancı bir iletken materyalin girişi, vb.)
Pili kötüye kullanmak veya suistimal etmek de patlamaya neden olabilir. Bataryayı keskin bir cisimle delmek kısa devreye neden olabilir, ancak yanlış şarj cihazına bağlanması aşırı şarja neden olabilir veya gerektiğinden daha hızlı şarj olması ile sonuçlanabilir; bu da elektrotlarda lityum birikmesine, kısa devreye ve sonuç olarak da patlamaya yol açabilir.
Samsung nerede hata yaptı?
Galaxy Note 7 akıllı telefonların neden patladığı halen kesin olarak bilinmiyor. Şirketten yapılan açıklamada bunun , “çok nadir bir imalat hatası” olduğu ve bunun sonucunda da anot ve katotların birbirlerine temas ettiği belirtildi. Samsung, konu ile ilgili ayrıntılı araştırmalarına devam ediyor. Şirket öte yandan, diğer ürünlerinin hiç birinin bu üretim hatasından etkilenmediğini ve diğer ürünlerinde bu ve benzeri patlamaların görülmediğini belirtti.
Ne gariptir ki bazı insanlar Samsung Galaxy Note 7 telefonlarının o kadar iyi bir telefon olduğunu düşünüyorlardı ki Samsung’un cihazın güvenlik riski oluşturduğunu belirtmesine ve cihazları geri çağırmasına rağmen bu kullanıcılar telefonlarını iade etmeyi reddettiler. Kullanıcıların bu hareketi en nazik şekilde söylemek gerekirse oldukça pervasız bir yaklaşımdır ve telefonların patlama riski her ne kadar az olsa da bu riski almaya değmez. Piyasada Samsung’un diğer ürünlerinden bazıları da dahil olmak üzere Galaxy Note 7 alternatifleri yok değildir.
Endişelenmeli misiniz?
Patlayan bir pilin sonuçları felaket olabilir, ancak bu son derecede nadir görülen bir olaydır. Örneğin size bir yıldırım çarpması olasılığı daha yüksektir – ki bu da muhtemelen telefonunuzun patlamasına neden olacaktır! Ancak oranları daha da düşürmek için atmanız gereken bazı adımlar var:
- Yalnızca cihazınızla birlikte gelen orijinal pili ya da yine üreticinin ürettiği yedek pilleri kullanın. Asla ucuz diye tanımadığınız ve bilmediğiniz bir markanın pilini satın almayın.
- Cihazınızı sıcak bölgelerde, özellikle şarj ederken bırakmayınız. Doğrudan güneş ışığından uzak tutun ve cihazınızın ısıyı etkin bir şekilde dağıtabileceğinden emin olun.
- Telefonunuzu düşürdüğünüzde fiziksel hasara maruz kalmaması için koruyucu bir kılıf kullanın. Ancak telefonunuzun aşırı ısınması durumunda bu kılıfı çıkarın. Telefonunuz büyük bir olasılıkla pil patlayacak kadar ısınmadan önce kendi kendini kapatacak bir koruma mekanizmasına sahiptir ancak bu aşamaya gelene kadar ısınan pilin ömrü kesinlikle kısalmış olacaktır.
- Çatlak veya şişmiş bir pil kullanmayın. Eğer böyle bir pil kullandığınız herhangi bir elektronik alet içerisinde bulunuyorsa bu pili derhal cihazdan çıkarın.
- Eski veya hasarlı pilleri sorumlu bir şekilde imha edin. Onları bir geri dönüşüm merkezine, veya uygun bir şekilde elden çıkarabilecek bir elektronik perakendecisine götürün. Pilleri asla çöp kutusuna atmayın.
Pil teknolojisinde bir gelişme sağlanana kadar günlük olarak lityum-iyon pilleri kullanmaya devam edeceğiz. Eğer Samsung telefonların başına gelenler sizi endişelendiriyorsa yukarıda belirttiğimiz adımları uygulamanız durumunda elektronik cihazınızın patlama olasılığının son derecede düşük olduğunu unutmayın.
Kaynak: MakeUseOf
